Στην «Οικοδομή» κάναμε το ξεκίνημα του Σεμιναρίου στα πρακτικά. Μαζευτήκαμε αρκετά άτομα από τον Σύλλογο που έχουν περάσει τα ανάλογα σεμινάρια και μπορούν να βοηθήσουν, μαζί κι ο φίλος Γιώργος Γεωργιάδης που έχει βοηθήσει πολλές φορές στην εκπαίδευση του Συλλόγου μας.

Συνέχεια στις έρευνές μας δώσαμε αυτή την Κυριακή, ο Παναγιώτης Γεωργίου, ο Ηλίας Σιατούνης και ο γράφων Άγγελος Βλαχόπουλος.
Συναντήσαμε τον Νάσο, βοσκό της περιοχής που μας πήγε σε γνωστό του βάραθρο. Αφήσαμε το αυτοκίνητο σε ένα από τα πολλά οροπέδια της περιοχής και συνεχίσαμε με τα πόδια σε παλιά δασωμένα μονοπάτια και λίγη ώρα μετά φτάσαμε στην είσοδο μιας κάθετης κατάβασης που έδειχνε πολλά υποσχόμενη.
Δεν χρειάστηκε να κάνουμε κάτι περισσότερο από φυσικές δεσιές κι έτσι πολύ γρήγορα κατεβήκαμε για να διαπιστώσουμε ότι οκτώ μέτρα χαμηλότερα υπήρχε το τέλος της κατάβασης χωρίς άλλα περάσματα ή συνέχεια.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ στον φίλο Νάσο που άφησε το κοπάδι του για να μας οδηγήσει.

Κάνοντας προβολή του τερματικού στίγματος του σπηλαίου στο χάρτη της επιφάνειας, διαπιστώσαμε ότι 250μ. περίπου ψηλότερα από τους υπόγειους δρόμους που ήμασταν την προηγούμενη μέρα, είναι διακριτό ένα ρήγμα που συμπίπτει κατά πολύ με την υπόγεια πορεία μας. Αφιερώσαμε λοιπόν την Κυριακή για έρευνα του πεδίου πάνω από το σπήλαιο.
Προσπαθήσαμε να ανέβουμε με το αγροτικό του Κώστα σε ένα δρόμο που θα μας έφερνε στο υψόμετρο που θέλαμε, ώστε να τραβερσάρουμε στο ισουψές της περιοχής έρευνας, αλλά πολύ γρήγορα συναντήσαμε πεσμένα τεράστια δέντρα και συνεχίσαμε την ανάβαση με τα πόδια.
Κάναμε μεγάλο κύκλο αλλά πήραμε πληροφορία για το πεδίο πάνω από το σπήλαιο και για το που περίπου μπορεί αυτό να κατευθύνεται.
Η κοπιαστική μας πορεία μας έφερε στα ριζά του ρήγματος που είχαμε εντοπίσει στον χάρτη. Στην πραγματικότητα είναι μία Ταπείνωση του Πρανούς που σε πολλά σημεία αφήνει το βράχο γυμνό και κάθετο. Στο επίπεδο που ενώνεται με το ελατοδάσος ανακαλύψαμε πολλές σπηλαιώσεις μία εκ των οποίων 10μ μέσα και 2-3μ χαμηλότερα σχηματίζει λίμνη με σκληρό βυθό, ρηχή περίπου στα 15-20 εκ. αλλά μεγάλη σε έκταση. Την περπάτησε για λίγο ο Αλέξ.Τσεκούρας ο οποίος και την εντόπισε, με γυμνά πόδια, αλλά η πολύ χαμηλή θερμοκρασία του νερού δεν του επέτρεψε να παραμείνει για πολλή ώρα. Μένει να το ξαναεπισκευτούμε εξοπλισμένοι κατάλληλα, όπως και άλλα σημεία που έχουμε αφήσει για μιά επόμενη έρευνα.

Η αποστολή αυτή είχε προγραμματιστεί πρίν τον Αύγουστο και πήραν μέρος οι Παναγιώτης Γεωργίου, Κώστας Στασινός, Αλέξανδρος Πουλάκης, Αλέξανδρος Τσεκούρας, Τάκης Καπλαντζής, Γεράσιμος Κρεμμύδας και ο γράφων , Άγγελος Βλαχόπουλος.
Προείχε η χαρτογράφηση για να δούμε στην προβολή στον χάρτη που βρισκόμαστε και τι πορεία έχουμε, να βελτιώσουμε τα περάσματα που είχαμε κάνει κατά την τελευταία αποστολή και οπωσδήποτε να προχωρήσουμε τις διανοίξεις όσο μας είναι δυνατόν.
Χωριστήκαμε σε ομάδες εργασίας και μπήκαμε με ενθουσιασμό.
Μπροστά έφυγαν ο Γεράσιμος κι ο Τάκης για να προχωρήσουν τα σκαψίματα όσο θα μπορούσαν, μέχρι να τους φτάσουμε εγώ κι ο Αλ.Πουλάκης που θα κάναμε τις βελτιώσεις στα ανοίγματα και σε συνέχεια οι χαρτογράφοι με τον Παναγιώτη.
Πράγματι όταν φτάσαμε στο τέρμα της προηγούμενης αποστολής, βρήκαμε το πέρασμα ανοικτό, περπατήσαμε σε αλλεπάλληλες μεγάλες αίθουσες με γλυφές και scallopς (ανάγλυφο σαν λέπια, ίχνος δυνατής ροής νερών) περάσαμε και άλλα σημεία που είχαν σκάψει ο Γεράσιμος κι ο Τάκης και φτάσαμε σε ένα παράθυρο πολύ στενό που ανακάλυψαν. Αν δεν το έβρισκαν μάλλον δεν θα είχαμε προχωρήσει περισσότερο από μερικά μέτρα ακόμα και μάλιστα με πολύ κόπο και με δυσκολία απόθεσης των μπάζων στην πολύ μικρή αίθουσα στην οποία θα μπορούσαμε να τα μεταφέρουμε. Όλοι τους δώσαμε συγχαρητήρια για την έμπνευση!
Με την ανάλογη δυσκολία περάσαμε από κεί και συνεχίσαμε περίπου 200μ. ακόμα μέχρι το τωρινό τέρμα, που είναι ένα ακόμη σιφωνοειδές λαγούμι που δουλέψαμε αρκετά για να καταλάβουμε ότι έχει πολλή δουλειά για να περαστεί.
Στις 19:00 περίπου, αρχίσαμε να επιστρέφουμε και οι τέσσερις τελευταίοι που σκάβαμε στο τέρμα. Στην πορεία μας βρήκαμε βελτιωτικά έργα των υπολοίπων που σε κομβικά σημεία γέμισαν μπαζοσακκούλες φτιάχνοντας φράγματα για τη συντήρηση των έργων όλων μας.
1218μέτρα μήκος της κύριας όδευσης έγραψε το ηλεκτρονικό αρχείο της χαρτογράφησης, χωρίς να υπολογίσουμε κάποια πλάγια περάσματα που άλλα έχουμε καταγράψει, άλλα χρειάζονται αναρρίχηση και άλλα απλώς έχουμε εντοπίσει για μελλοντική έρευνα. Οπότε η προηγούμενη διείσδυση ήταν περίπου στα 1000μ και προσθέσαμε άλλα 200.

Στις συνέχειες των ερευνών μας στον Ελικώνα αφιερώσαμε το Σάββατο 3/9 προσθέτοντας μερικά στίγματα ακόμα στην λίστα του Θησέα για την περιοχή.
Τα μέχρι τώρα αποτελέσματα μας έχουν δώσει μικρά σπήλαια, αλλά διατηρούμε τις ελπίδες μας για κάτι πιό αξιόλογο και εν τω μεταξύ κάνουμε νέες επαφές με ντόπιους.
Με πολύ φιλική διάθεση ο Θανάσης που εικονίζεται στις φωτογραφίες, μας υπέδειξε ένα βάραθρο που αφήσαμε για κάποια άλλη στιγμή να το κατέβουμε, και μας οδήγησε σε ένα άλλο, χαμένο μέσα στούς θάμνους και τα δέντρα μιας πλαγιάς όλο ανηφόρα και αρκετή δυσκολία από τα πουρνάρια, σχοίνα κλπ.
Μετά από μία ώρα ανάβασης περίπου μέσα στα έλατα, φτάσαμε σε ένα στόμιο κρυμένο πολύ καλά από τη φύση όπου δυστυχώς αφού το κατεβήκαμε, καταγράψαμε περίπου 10μ βάθος και κάποιο διάκοσμο. Καλαμπαλίκης
Η ευρύτερη περιοχή φιλοξενεί το βάραθρο Στοιχιωμένη, πράγμα που μας κάνει να ελπίζουμε και θα συνεχίσουμε τις προσπάθειες.
Τη μέρα μας κλείσαμε, φυσικά (!), σε ταβερνάκι της περιοχής με προβατίνες και λοιπά εδέσματα!
Ήμασταν οι: Παναγιώτης Γεωργίου, Γιώργος Δήσιος, Ηλίας Σιατούνης, Τάκης Καπλαντζής και ο γράφων Άγγελος Βλαχόπουλος.
Ευχαριστούμε τον φιλικότατο ντόπιο βοσκό Θανάση.

Την Κυριακή 27/8 και πρίν μπούμε για καλά στο Φθινοπωρινό κλίμα φτιάξαμε μιά ομάδα από Αθήνα οι: Γεράσιμος Κρεμμύδας, Βαγγέλης Μαρκόπουλος, Τάκης Καπλαντζής, Νιόνια Μαλεφάκη, ο γράφων Άγγελος Βλαχόπουλος και φτάσαμε στην παραλία Σεργούλας για να συναντήσουμε τον φίλο από την περιοχή, Θοδωρή Μόραλη, για να κατέβουμε ένα από τα φαράγγια που δεν μας έχει απογοητεύσει ποτέ ούτε από ποιότητα, ούτε από ποσότητα νερών.
Διαπιστώσαμε ότι πουλιά έχουν φτιάξει φωλιές δίπλα σε καταβάσεις, πράγμα που δείχνει ότι υπάρχουν μεγάλα διαστήματα χωρίς ανθρώπινη παρουσία.
Οι αγκυρώσεις σε όλα τα σημεία είναι όπως τις έχουμε φτιάξει, χωρίς βλάβες, μόνο σε ένα σημείο που έχει εδώ και κάμποσα χρόνια κατολισθήσει μεγάλο τμήμα από το πρανές μαζί με τον μεγάλο πλάτανο απ’ τον οποίο ξεκινούσαμε την τραβέρσα, πρέπει να γίνουνν κάποιες αλλαγές, αλλά επειδή μπορεί να γίνει προσέγγιση στην αγκύρωση της κατάβασης με κάθετη τραβέρσα από δενδροδέσιμο, θα περιμένουμε να σταθεροποιηθεί η κοίτη και να καθαρίσει από τα χαλαρά πετρώματα πρίν αλλάξουμε κάτι εκεί.
Το μικρό «Πανταβρέχει» είχε το λιγότερο νερό που είδαμε ποτέ. Ας ελπίσουμε σε πλουσιότερες σε χιόνια και πάγους εποχές για να γυρίσει ο κύκλος των υδάτων.
Οι βάθρες είχαν φερτά αλλά δεν ήταν πολύ μπαζωμένες, δίνοντάς μας την ευκαιρία για μερικά άλματα που τα ευχαριστηθήκαμε δεόντως!

Με την ευκαιρία της επίσκεψης των φίλων μας Γιώργου Εξηνταβελώνη, Ειρήνης Πυρομάλλη και της κορούλας τους Μαριθένης στο εξοχικό μας στο Λουτράκι και με τη συνοδεία του φίλου Δημήτρη Καραχρήστου που μένει στην περιοχή, κάναμε μία κατάβαση στο κοντινό μας φαράγγι.

Από την προηγούμενη επίσκεψή μας είχα την διάθεση να ολοκληρώσω την κατάβαση, αλλά διάφορες συνθήκες, όπως το αρμάτωμα σε εξέλιξη και άλλα διάφορα, μου άφησαν ανεκπλήρωτη την επιθυμία μου αυτή. Όμως ευτυχώς η ευκαιρία μου δόθηκε δεκαπέντε μέρες μετά, όταν με πήρε ο Μίλτος Χασιαλής μαζί με τον Αποστόλη Κούρτη, εκφράζοντας την επιθυμία να το δούν κι αυτοί κι έτσι η συντροφιά δέθηκε μιά χαρά!
Ξεκινήσαμε το πρωί του Σαββάτου και κατευθυνθήκαμε προς το σπήλαιο που βρίσκεται στα βουνά πάνω από τις Κονίστρες Ευβοίας, συναντώντας κοντά σ’ αυτό το χωριό ομάδα σπηλαιολόγων με επί κεφαλής τον Ηλία Καζαή και τον Κομνηνό Μπουταρά. Όλοι μαζί φτάσαμε στο σπήλαιο αργά το πρωί και αρχίσαμε τις καταβάσεις.
Γρήγορα φτάσαμε στο σημείο που είχα φτάσει την προηγούμενη φορά, όπου μια ομάδα του ΣΠΕΛΕΟ που έκανε και το αρμάτωμα ολόκληρου του σπηλαίου, έστηνε μία τραβέρσα πάνω από μία λίμνη. Πολύ εύκολα περάσαμε κι αυτή όπως και άλλη επόμενη λίμνη χωρίς να χρειαστεί να μπούμε στα νερά με τη βοήθεια της πολύ επιτυχημένης τοποθέτησης των αρματωμάτων.
Συναντήσαμε μία ακόμη λίμνη με ρηχό νερό και επειδή δεν φορούσαμε όλοι γαλότσες, στήσαμε μία ακόμη τραβέρσα πάνω απ’ το νερό και μετά απ’ αυτήν μερικές μικρές καταβάσεις, κατόπιν συννενοήσεως που είχαμε κάνει με τους υπευθύνους αρματώματος του ΣΠΕΛΕΟ.
Με ένα 4μετρο τελευταίο κατεβασματάκι που θα μπορούσε να κατέβει κάποιος καταρρηχητικά και με απλή υποβοήθηση από ένα κορδονέτο, φτάσαμε στο λασπερό κομμάτι στο τέλος του σπηλαίου και αρχίσαμε να επιστρέφουμε. Στο δρόμο συναντήσαμε τον Ηλία που μας υπέδειξε ένα πέρασμα σαν παραπόταμο με όμορφο διάκοσμο, κυρίως γλυφές και γκούρ, που καταλήγει σε μία όμορφη λιμνούλα.
Γεμάτοι από εικόνες και δράση, επιστρέψαμε στην επιφάνεια πριν σκοτεινιάσει, καταλήγοντας νομοτελειακά(!) σε ταβερνάκι της περιοχής για τα περαιτέρω!
Άγγελος Βλαχόπουλος

Αυτή τη φορά, όπως και στις 19/9/15 το σπήλαιο μας φέρθηκε απλόχερα, χαρίζοντάς μας μοναδικές στιγμές. Τότε, περνώντας ένα από τα πολλά στενέματα βγήκαμε στις πρώτες μεγάλες στολισμένες αίθουσες προσθέτοντας 200 περίπου μέτρα στο μήκος της διαδρομής καταγράφοντας στην χαρτογράφηση 620 συνολικά μέτρα. Τότε ήμασταν εγώ κι ο Κώστας και μαζί μας ήταν πάλι ένα μέλος του ΣΠΕΛΕΟ, η Χάρις Νικολαΐδου.
Αυτή τη φορά, μαζί με δύο άλλα μέλη του φιλικού μας συλλόγου, περνώντας ένα ακόμη σιφωνοειδές λαγούμι μας έδωσε, σαν να εκτίμησε τον κόπο μας αλλά και την επιμονή μας, 400 περίπου μέτρα μιας διαδρομής με πανέμορφο στολισμό, μοναδικούς σχηματισμούς σπηλαιοθεμάτων και αίθουσες 20 και 30 μέτρων ύψους που σε πολλά σημεία θα πρέπει να ανεβούμε για έρευνα πιθανών διακλαδώσεων. Σαν να μας ευνοεί η παρουσία του ΣΠΕΛΕΟ! Να έρχεστε παιδιά!
Η γενική περιγραφή είναι σαν να περπατάει κανείς σε ένα φαράγγι με ψηλά κάθετα τοιχώματα και χαλίκια στην κοίτη, μόνο που δεν υπάρχει ροή νερού.
Με τη σειρά που φαινόμαστε στην ομαδική φωτογραφία, ήμασταν οι: Άννα Ραπάνη(ΣΠΕΛΕΟ), Γιώργος Πορτοκάλογλου(ΣΠΕΛΕΟ), Παναγιώτης Γεωργίου, ο γράφων Άγγελος Βλαχόπουλος, Γεράσιμος Κρεμμύδας, Παναγιώτης Δευτεραίος, Νιόνια Μαλεφάκη, Αλέξανδρος Τσεκούρας, Κώστας Στασινός και Τάκης Καπλαντζής.
Οι έξι διανυκτερεύσαμε από την Παρασκευή, απολαμβάνοντας την δροσιά της νύχτας και οι άλλοι τέσσερις, η Άννα ο Γιώργος η Νιόνια και ο Κώστας μας συνάντησαν την επομένη στην κατασκήνωση.
Το πρωί του Σαββάτου ξεκινήσαμε πρώτοι για μέσα εγώ και ο Τάκης και σχετικά γρήγορα φτάσαμε στο σημείο που παλιά είχαμε μιά σκάλα και ανοίξαμε λίγο ακόμη το πέρασμα. Χωρίς πολλες καθυστερήσεις φύγαμε για την επόμενη βελτίωση στα 400μ περπίπου όπου μία προεξοχή βράχου δημιουργούσε πρόβλημα στους πιό μεγαλόσωμους της ομάδας και μας το είχαν επισημάνει. 20-30 λεπτά αργότερα η διεύρυνση ήταν έτοιμη Η όλη προσπάθεια όμως μας έφαγε αρκετή ενέργεια ειδικά επειδή το σημείο της 2ης επέμβασης ήταν πολύ στενό και βρεγμένο, αναγκάζοντάς μας να είμαστε ξαπλωμένοι πάνω σε μικρές λιμνούλες και σταγονοροή από την οροφή.
Αμέσως μετά προωθηθήκαμε στο σημείο που είχαμε σκάψει οι δυό μας στις 5&6 Ιουνίου.και τυλιχτήκαμε στις αλουμινοκουβέρτες μας για ζεσταθούμε λίγο και να ανακτήσουμε τις δυνάμεις μας, περιμένοντας τους υπολοίπους.
Δεν πέρασε πολλή ώρα και η αίθουσα γέμισε από τους φίλους μας που αμέσως έπιασαν, αλλάζοντας βάρδιες, να ξεμπαζώνουν το πέρασμα που είχαμε δουλέψει την προηγούμενη φορά με τον Τάκη. Στήσαμε θερμό σημείο και φάγαμε ζεστή σούπα που έφτιαξε ο Αλέξανδρος και τα δύο πολύ αναζωογονητικά.
Χρειάστηκαν πάνω από δύο ώρες κοπιαστικής δουλειάς, αλλά σε λιγότερο από μία ώρα τα νέα από μπροστά ήταν πολύ ενθαρυντικά μεταφέροντάς μας ότι έβλεπαν άνοιγμα και μάλιστα μεγάλο! Τελικά πέρασε πρώτος ο Γεράσιμος ενθουσιασμένος και έφυγε μπροστά για ανίχνευση. Από κοντά πέρασα κι εγώ και παίρνοντας τα εργαλεία άρχισα να τραβάω χώματα από την άλλη μεριά πιά για να γίνει το πέρασμα πιό ανθρωπινό!
Ενώ δουλεύαμε γύρισε και ο Γεράσιμος να βοηθήσει λέγοντάς μας όλο χαρά ότι προχώρησε 200μέτρα τουλάχιστον και γύρισε να μας πει τα νέα, χωρίς να έχει βρεί εμπόδιο.
Με αδημονία τραβήξαμε τα τελευταία χώματα και άρχισαν να περνάνε όλοι οι υπόλοιποι, κάνοντας σαν παιδιά αντικρύζοντας μεγάλες πανέμορφες αίθουσες!
Ο διάκοσμος έβαλε τα δυνατά του να μας εντυπωσιάσει, πότε με λευκούς σταλαγμίτες ύψους 3-4μέτρων και πότε με βροχή από σταλακτίτες και κολώνες, πάλι κατάλευκα. Μιά τεράστια κουρτίνα στο κέντρο της κοίτης παραχώρησε το αιχμηρό της άκρο για να περάσει το ορμητικό νερό μιας άλλης εποχής και η φυσική διεργασία ήδη είχε αρχίσει την επούλωσή της με μικρά σταλακτιτάκια. Το μάλλον μεγάλο κομμάτι που έλειπε δεν φαινόταν τρυγύρω, μάλλον σκεπασμένο από την άμμο και τα βότσαλα του πυθμένα. Σε μεγάλα διαστήματα τα τοιχώματα λαμπύριζαν στο φώς των φακών μας, καλυμμένα ολόκληρα με κρυσταλλικό υλικό.
Προχωρούσαμε αναπάντεχα εύκολα, με μόνο ένα στενό πέρασμα σαν εμπόδιο για 300 ή παραπάνω μέτρα, όρθιοι, και προσωπικά αναρωτιόμουν, μα δεν θα μας στματήσει κάποτε; Δεν μας έχει συνηθήσει σε τέτοιες ανέσεις αυτό το σπήλαιο! Και πράγματι κάπου εκεί βρήκαμε στένεμα που πέρασε μόνο ο Γεράσιμος και η Νιόνια σαν λεπτότεροι και μετά από προσπάθειες περάσαμε και τρείς ακόμη. Συνεχίσαμε σε παρόμοιο πεδίο για άλλα 100μέτρα περίπου φτάνοντας σε άλλη μία κατάχωση που πάλι θα πρέπει να ελευθερώσουμε για να συνεχίσουμε.
Σταματήσαμε εκεί μιας και η ώρα ήταν περασμένη αλλά και η κούρασή μας αρκετή, επιστρέφοντας να πούμε τα νέα στους υπολοίπους .
Τους βρήκαμε να φωτογραφίζουν τα άπειρα σπηλαιοθέματα και μαζευτήκαμε να επιστρέψουμε στην αίθουσα με το θερμό σημείο. Από κεί ξεκίνησαν οι πρώτοι για έξω και αφού μαζέψαμε τα πάντα αρχίσαμε όλοι να περνάμε τα στενέματα που όταν μπαίναμε μας φαινόντουσαν πιό ευρύχωρα, μιας και το κρύο και οι ώρες παραμονής και εξερεύνησης μας είχαν πάρει αρκετές δυνάμεις.
Είχε βραδυάσει πιά για τα καλά όταν επιστρέψαμε στην κατασκήνωση, συναντώντας τον Γεράσιμο και τον Τάκη που βγήκαν πρώτοι και είχαν ήδη ετοιμάσει το τραπέζι και έτσι βρήκαμε έτοιμες ζεστές μπριζόλες και λουκάνικα που τα συνοδέψαμε με κρασί από το αμπέλι του Κώστα! Τι καλύτερο να ζητήσει κανείς!
Για μιά ακόμη φορά η εξερεύνηση έκανε άνα άλμα μπροστά, μάλλον ξεπερνώντας το χιλιόμετρο. Οπότε τι άλλο μας μένει, παρά να χαρτογραφήσουμε τα ήδη εξερευνημένα κομμάτια και να συνεχίσουμε με την επιμονή που μας έφτασε ώς εκεί σε μιά επόμενη αποστολή!